Ngày 30 tháng 5 năm 2025, trong không khí trang trọng và cởi mở, Công ty Thủy điện Hòa Bình (Công ty) tổ chức Hội thảo chuyên đề “Nâng cao chất lượng sửa chữa bảo dưỡng các bánh xe công tác Nhà máy Thủy điện Hòa Bình”. Sự kiện này không chỉ là một diễn đàn khoa học kỹ thuật, mà còn là minh chứng cho sự chủ động, quyết tâm của Công ty trong việc đổi mới, nâng cao hiệu quả trong công tác sửa chữa bảo dưỡng, quản lý, vận hành đảm bảo kế hoạch sản xuất EVN giao và góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia trước những thách thức của thời đại.
Thực hiện chỉ đạo của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) tại văn bản số 1717/EVN-KTSX ngày 18/3/2025 và xuất phát từ nhu cầu thực tiễn cấp bách, Hội thảo đã thu hút sự quan tâm của lãnh đạo các đơn vị và là nơi chia sẻ những kinh nghiệm thực tế trong công tác vận hành và sửa chữa trong nhà máy thuỷ điện. Từ các kỹ sư, chuyên gia của EVN, các Công ty Thủy điện IALY, Sê San, Trị An, cho đến các đơn vị cung cấp có năng lực trong và ngoài nước như Công ty Lắp máy 10 (LILAMA 10), Viện Nghiên cứu Cơ khí, Hãng ENECON tại Việt Nam và đặc biệt là Hãng Welding Alloys (WAG) – những tên tuổi hàng đầu trong lĩnh vực công nghệ và vật liệu.
Bánh xe công tác: Trái tim của nhà máy – Thách thức và cơ hội
Với tổng công suất lắp đặt lên đến 1920MW, Nhà máy Thủy điện Hòa Bình đã vận hành bền bỉ hơn 30 năm, không chỉ cung cấp nguồn điện dồi dào mà còn đóng vai trò then chốt trong việc điều tần, điều áp cho lưới điện quốc gia. Tuy nhiên, chế độ vận hành khắc nghiệt đã khiến các bánh xe công tác (BXCT) – trái tim của mỗi tổ máy – phải đối mặt với những hư hỏng nghiêm trọng, chủ yếu là xâm thực và nứt. Đặc biệt, tình trạng nứt cánh BXCT liên tục xảy ra với mức độ ngày càng tăng, đặt ra yêu cầu cấp bách về các giải pháp sửa chữa và bảo dưỡng đột phá.
Hợp lực vì một tương lai năng lượng bền vững
Đối mặt với những thách thức đó, Hội thảo đã trở thành nơi hội tụ các giải pháp đột phá:
- Chuyên đề “Thực trạng công tác vận hành Tuabin tại Nhà máy Thủy điện Hòa Bình” do chính Công ty Thủy điện Hòa Bình trình bày đã làm rõ bức tranh toàn cảnh, phác thảo những thách thức lớn đối với các tổ máy H4, H7, H8, nơi tình trạng nứt BXCT xuất hiện liên tục, tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến an toàn vận hành và an ninh năng lượng. Điều này càng khẳng định tầm quan trọng của Hội thảo, nơi các giải pháp tối ưu được kỳ vọng sẽ mở ra các hướng đi phù hợp nhằm tiếp tục khai thác hiệu quả các BXCT.
- Chuyên đề “Quy trình sửa chữa, bảo dưỡng BXCT của các tổ máy tại Nhà máy Thủy điện Hòa Bình” từ Trung tâm Dịch vụ sửa chữa EVN đã chia sẻ về quy trình hiện hành sử dụng phương pháp hàn điện cực, bao gồm các loại que hàn chuyên dụng (ЭА-395/9 cho nứt, ЦЛ-11 cho xâm thực), quy trình sấy que hàn, điều chỉnh dòng hàn, và kiểm soát nhiệt độ chặt chẽ trong quá trình hàn. Đặc biệt, quy trình gõ khử ứng suất dư được áp dụng để đảm bảo chất lượng mối hàn sau cùng.
- Công ty Lắp máy 10 (LILAMA 10) đã trình bày chuyên đề “Quy trình sửa chữa BXCT TuaBin thủy lực” với phương pháp Hàn dây lõi thuốc FCAW kết hợp xử lý nhiệt bằng sứ (Preheat, giữ nhiệt, PWHT). Quy trình này được xây dựng dựa trên các tiêu chuẩn quốc tế như ISO 15614-1, ISO 15609-1, ASME IX, với các bước chuẩn bị vật tư, thiết bị, gia nhiệt trước, thông số hàn, xử lý nhiệt sau hàn, và kiểm tra chất lượng chặt chẽ (PT, UT/TOFD, VT), hướng tới một giải pháp phục hồi toàn diện và bền vững hơn.
- Viện Nghiên cứu Cơ khí, với chuyên đề “Một số kinh nghiệm về giải pháp công nghệ sửa chữa phục hồi bánh xe công tác cho các nhà máy Thủy điện”, đã mang đến những cái nhìn tổng quan về các phương pháp và công nghệ được nghiên cứu, phát triển trong nước, góp phần nội địa hóa và tối ưu hóa các giải pháp.
- Hãng ENECON tại Việt Nam, qua chuyên đề “Giải pháp xử lý và chống xâm thực BXCT tuabin thủy điện”, đã giới thiệu các vật liệu composite polyme hiệu suất cao như Metaclad Ceram Alloy CP+AC và CL+AC. Đây là những giải pháp tiên tiến để phục hồi và bảo vệ bề mặt BXCT khỏi các tác nhân gây xâm thực (do bọt khí, ăn mòn điện phân, và tác nhân hóa học trong nước), giúp kéo dài tuổi thọ và giảm chi phí bảo trì.
- Hãng Welding Alloys (WAG) trình bày chuyên đề “Kinh nghiệm và giải pháp của WAG trong nghiên cứu, chế tạo vật liệu hàn đặc chủng và công nghệ phục hồi bánh xe công tác thủy điện – Ứng dụng thực tiễn tại Âu Mỹ và đánh giá trường hợp bánh xe công tác của nhà máy thủy điện Hòa Bình”. WAG đã giới thiệu chi tiết về dải sản phẩm CHROMECORE – các loại dây hàn lõi thuốc (Flux-Cored Wire – FCW) đặc chủng như CHROMECORE M 410NiMo-G, CHROMECORE B 13 4-G, và CHROMECORE V 410NiMo-G. Đây không chỉ là những vật liệu hàn thông thường, mà là kết quả của quá trình nghiên cứu, chế tạo công phu, được tối ưu hóa để chống chịu xâm thực, mài mòn và phục hồi các vết nứt sâu trên các vật liệu thép không gỉ cao cấp của BXCT. Một trong những điểm nổi bật nhất mà WAG trình bày là phân tích chuyên sâu về hành vi hàn trong các thử nghiệm ở vị trí phẳng và đặc biệt là vị trí thẳng đứng từ dưới lên (Vertical up position) – một thách thức lớn trong công tác sửa chữa tại hiện trường. WAG đã cung cấp các thông số kỹ thuật chi tiết như tốc độ cấp dây (Wfs), điện áp (U), dòng điện (I), và tốc độ di chuyển (Ts) cho từng loại dây CHROMECORE ở vị trí hàn khó khăn này. Điều này chứng tỏ khả năng ứng dụng thực tiễn vượt trội của công nghệ WAG, cho phép các thợ hàn thực hiện công việc với độ chính xác và chất lượng cao ngay cả trong điều kiện phức tạp. Đặc biệt, WAG đã gây ấn tượng mạnh với việc tăng tốc độ lắng đọng (Deposition rate) lên đến +40%. Con số này không chỉ là một cải tiến kỹ thuật mà còn mang lại ý nghĩa kinh tế to lớn.
Hướng tới tương lai bền vững:
Tại hội thảo, các thành viên tham gia cũng dành nhiều thời gian trao đổi, thảo luận với các đơn vị tham gia trong công tác sửa chữa bảo dưỡng Bánh xe công tác tại các nhà máy Thủy điện, đồng thời chia sẻ kinh nghiệm và đưa ra các ví dụ thực tiễn về phương án giải quyết những thách thức đó bằng cách áp dụng các giải pháp công nghệ và thiết bị tiên tiến.
Ông Nguyễn Hoàng Dương, Chuyên viên Ban KTSX-EVN đã thay mặt Ban KTSX trân thành cảm ơn Công ty Thủy điện Hòa Bình đã tâm huyết dành thời gian để tổ chức buổi Hội thảo này và các đơn vị đã tham gia chia sẻ những kinh nghiệm của mình về công tác sửa chữa phục hồi Bánh xe công tác cho các nhà máy Thủy điện; Cuộc Hội thảo này, được lãnh đạo Tập đoàn rất quan tâm vì đây là một nhiệm vụ kỹ thuật trọng tâm năm 2025 nhằm mục đích để kéo dài tuổi thọ của Bánh xe công tác tại các tổ máy của Nhà máy Thủy điện Hòa Bình trước khi tiến hành thay thế dần các Bánh xe công tác còn lại của Nhà máy; Bên cạnh đó, sau buổi Hội thảo này, Công ty tiếp tục trao đổi với các Hãng, chuyên gia để báo cáo, đề xuất với Tập đoàn về các giải pháp mới về công nghệ sửa chữa phục hồi Bánh xe công tác và hoàn thiện, ban hành Quy trình hàn cho phù hợp để áp dụng vào việc sửa chữa Bánh xe công tác của Nhà máy Thủy điện Hòa Bình vào cuối năm 2025.
Kết luận Hội thảo, ông Phạm Văn Vương – Giám đốc Công ty đánh giá “Buổi Hội thảo kỹ thuật lần đầu tiên Công ty tổ chức với chuyên đề chuyên sâu đã thành công tốt đẹp, mở ra một hướng đi tiềm năng trong công tác bảo dưỡng và sửa chữa thiết bị thủy điện; Những nội dung chia sẻ và ý kiến trao đổi về giải pháp công nghệ sửa chữa bảo dưỡng Bánh xe công tác tại các nhà máy Thủy điện cũng như bề dày kinh nghiệm hoạt động từ Công ty LILAMA, NARIME, Hãng ENNECOM, Welding Alloys rất có giá trị thiết thực, chất lượng; Hội thảo là cơ hội tốt để Công ty Thủy điện Hòa Bình tiếp cận, nắm bắt được những kinh nghiệm quý báu về các giải pháp công nghệ mới, nhằm ứng dụng tốt hơn trong công tác sửa chữa, bảo dưỡng, quản lý kỹ thuật, nâng cao tuổi thọ, độ tin cậy của các bánh xe công tác, từ đó đảm bảo vận hành an toàn, ổn định và hiệu quả cho các tổ máy góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, tăng năng suất lao động, góp phần hoàn thành kế hoạch SXKD của Công ty, Tập đoàn giao”.
Sự kiện này không chỉ là một dấu mốc quan trọng trong việc nâng cao chất lượng công tác sửa chữa mà còn là lời khẳng định mạnh mẽ về cam kết của ngành điện lực Việt Nam đối với sự phát triển bền vững, an ninh năng lượng quốc gia và đóng góp vào sự thịnh vượng chung của đất nước. Hãy cùng nhau hướng tới một tương lai năng lượng xanh, sạch và bền vững.
MỘT SỐ HÌNH ẢNH CỦA HỘI THẢO KỸ THUẬT “NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG SỬA CHỮA BẢO DƯỠNG CÁC BÁNH XE CÔNG TÁC NHÀ MÁY THỦY ĐIỆN HÒA BÌNH”

Giám đốc Phạm Văn Vương phát biểu khai mạc Hội thảo 
Phó Giám đốc Trần Văn Hòa, điều hành buổi Hội thảo
Đồng chí Đỗ Minh Tuấn-Chuyên viên phòng KTAT

Đồng chí Nguyễn Mạnh Hà -Đại diện PXSC
Báo cáo Quy trình sửa chữa bảo dương BXCT tại NMTĐ Hòa Bình

Đại diện LILAMA 10
Một số hình ảnh các chuyên gia trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm tại buổi Hội thảo

Lê Như Hùng

